
نقش مغز در تصمیمگیری؛از لوب پیشانی تا احساسات
آگوست 30, 2025
ثروتمندترین فرد در قبرستان
سپتامبر 18, 2025چرا اینقدر سخت است که برای تغییرات مثبت انگیزه پیدا کنیم؟
این روزها خیلیها به دلیل مشکلات اقتصادی و استرسهای روزمره احساس میکنند
انرژی و انگیزهای برای یادگیری یا پیشرفت ندارند.
اما واقعیت این است که مغز ما بر اساس یک اصل ساده کار میکند:
دوری از رنج و حرکت به سمت لذت
اگر یاد بگیریم این اهرم را به نفع خودمان استفاده کنیم،
میتوانیم عادتهای منفی را ترک کنیم،
انگیزهی تازه بسازیم و مسیر موفقیت را هموارتر کنیم.
مغز ما چگونه رنج و لذت را پردازش میکند؟
لذت وقتی کاری انجام میدهیم که برایمان مفید است
(مثل موفقیت، ورزش یا یادگیری)، مغز هورمون دوپامین ترشح میکند.
دوپامین حس شادی، انگیزه و اشتیاق به تکرار آن رفتار را ایجاد میکند.
اندورفینها و سروتونین هم حس آرامش و رضایت میدهند.
رنج هنگام شکست، استرس یا درد، بخش آمیگدال فعال میشود و احساس ترس و اضطراب میسازد.
قشر سینگولیت قدامی (ACC) جنبهی ناخوشایند درد را ثبت میکند. در این حالت ذهن تلاش میکند راهی برای فرار از رنج پیدا کند.
چرا انگیزه کم میآوریم؟
بیشتر افراد ناخودآگاه: لذت را به کارهای آسان و فوری وصل کردهاند
(مانند گوشی، شبکههای اجتماعی، غذاهای ناسالم).
رنج را به کارهای سخت اما سازنده وصل کردهاند
(مثل یادگیری مهارت، مطالعه یا ورزش).
نتیجه؟ انگیزه برای تغییر از بین میرود و ما در چرخهی بیعملی گیر میافتیم.
چطور با اهرم رنج و لذت انگیزهی پایدار بسازیم؟
۱. رنج ادامه دادن به وضع موجود را تصور کن اگر همین مسیر را ادامه بدهی ۵ سال بعد کجا خواهی بود؟ چه چیزهایی را از دست خواهی داد؟ چه حسرتهایی خواهی داشت؟ این تجسم باعث میشود ذهن رنج واقعی ادامهی وضعیت فعلی را حس کند.
۲. لذت تغییر را بزرگ کن به آیندهای فکر کن که تغییر کردهای: سلامت و انرژی بیشتر داری درآمد و فرصتهای تازه پیدا کردهای عزتنفس و اعتمادبهنفس بالاتری داری این تصویرها مثل سوخت برای انگیزه عمل میکنند.
۳. از قدمهای کوچک شروع کن هر تغییر کوچک (۱۰ دقیقه مطالعه یا ۲۰ دقیقه ورزش) دوپامین آزاد میکند و انگیزه را تقویت میکند. مهم شروع کردن است، نه کامل بودن.
۴. مرور روزانه رنج و لذت هر روز چند دقیقه وقت بگذار و رنجهای ادامه وضع موجود و لذتهای تغییر را مرور کن. این کار ذهن را شرطی میکند و مسیر جدید را طبیعی جلوه میدهد.

جمعبندی
انگیزه چیزی نیست که به صورت ناگهانی پیدا شود؛ انگیزه نتیجهی استفادهی درست از اهرم رنج و لذت است. اگر رنج را به عادتهای منفی وصل کنیم، ترک آنها آسانتر میشود. اگر لذت را به تلاش، یادگیری و رشد وصل کنیم، سختیها شیرین میشوند. پس برای ایجاد تغییرات بزرگ در زندگی و رسیدن به موفقیت، کافی است تعریف خودت از رنج و لذت را بازنویسی کنی. وقتی این کار را انجام دهی، انگیزهای تازه خواهی داشت که تو را به سمت آیندهای بهتر هدایت میکند.
